Yamaha NS-5000 Review | Zylon για μουσική

Τέσσερις δεκαετίες μετά το θρυλικό NS-1000, η Yamaha δημιουργεί τον άξιο διάδοχο του ανατρέποντας την ισορροπία δυνάμεων στην αγορά και ανοίγοντας νέους δρόμους σχεδίασης για κλασικά ηχεία.

Οι παλαιότεροι αλλά και οι νεότεροι που είναι καλά διαβασμένοι, σίγουρα θυμούνται το θρυλικό NS-1000 που η Yamaha παρουσίασε πριν 46 χρόνια. Ένα ηχείο σταθμό στην ιστορία των ηλεκτροδυναμικών υλοποιήσεων, το πρώτο στην ιστορία που μπόρεσε να τιθασεύσει το βηρύλλιο.

Το σπάνιο μέταλλο που συνδυάζει εξαιρετικά υψηλή ακαμψία με χαμηλή μάζα (καλύτερη από το τιτάνιο, το αλουμίνιο ή το μαγνήσιο), ιδιότητες που το καθιστούν ιδανικό για την κατασκευή μονάδων ηχείων. Tο NS-1000 ήταν το πρώτο ηχείο με θόλους από καθαρό βηρύλλιο, σήμερα το εξωτικό μέταλλο χρησιμοποιείται από αρκετούς κατασκευαστές.

Υπήρξε ιδιαίτερα δημοφιλές στους ηχολήπτες της εποχής που το τοποθέτησαν αμέσως στις κονσόλες τους, αλλά και στους audiophile που το αγκάλιασαν με μιάς. Το NS-1000 έμεινε στην παραγωγή έως το 1997, όταν απαγορεύτηκε η κατεργασία του βηρυλλίου με εκείνον τον τρόπο, λόγω της τοξικότητας των ατμών του στοιχείου.

Όταν οι μηχανικοί της Yamaha αποφάσισαν ότι ήθελαν να δημιουργήσουν τον διάδοχο του NS-1000, το NS-5000 που δοκιμάζουμε εδώ, έψαξαν όλα τα υλικά για να ανακαλύψουν το διάδοχο του βηρυλλίου.

Στάθηκαν στο υλικό Zylon, μια συνθετική ίνα που είναι ακόμα ελαφρύτερη αλλά και σκληρότερη από το βηρύλλιο. Διαθέτει tensile strength (δηλαδή η δύναμη που χρειάζεται για να τεντωθεί) 5,8 Gigapascal (GPa), ενώ το βηρύλλιο έχει μόλις 0,24 GPa και το ανθρακόνημα 3,5 GPa.

Το Zylon χρησιμοποιείται στη Formula 1 για την κατασκευή αμαξωμάτων,  από τη NΑSA για την κατασκευή πυραύλων και από άλλες βιομηχανίες, είναι όμως η πρώτη φορά που εφαρμόζεται σε μεγάφωνα.

To NS-5000 είναι ένα ηχείο τριών δρόμων, ανάκλασης χαμηλών, με μιντ (3,25 ιντσών) και τουίτερ (1,5 ιντσών) θόλου και γούφερ με κώνο 12 ιντσών. Σχεδιαστικά ακολουθεί το άχαρο σουλούπι του NS-1000.

Είναι ένα ηχείο βάσης, ιδιαίτερα ογκώδες για να μπορέσει να τοποθετηθεί σε ράφι, αρκετά κοντό όμως για να το τοποθετήσουμε στο δάπεδο. Χρειάζεται να το τοποθετήσουμε σε βάσεις, οπότε η Yamaha περιλαμβάνει στην τιμή του και τις ειδικές βάσεις SPS-5000, που το φέρνουν στο σωστό ύψος και ταιριάζουν αισθητικά με το ηχείο.

Το μέγεθος και το σχήμα του NS-5000 (πιο πλατύ από ότι βαθύ, λόγω του γούφερ) είναι ιδιαίτερα παλαιομοδίτικο, δεν θυμίζει καν υλοποίηση high-end, ωστόσο κρύβει μέσα του μοντέρνα τεχνολογία.

Tα διαφράγματα των μονάδων είναι πλεγμένα από ίνες Zylon οι οποίες έχουν εμποτιστεί με monel (μεταλλικό κράμα από νικέλιο και χαλκό) για να μην έχουν πρόβλημα πολυμερισμού εάν εκτεθούν σε υπεριώδες φως ή με τον καιρό.

Το μιντ και το τουίτερ φέρουν στο πίσω μέρος τους ειδικό σωλήνα που αποτελείται από τρεις υπο-σωλήνες που ενώνονται στο τέλος τους, το αυτό αναλαμβάνει να εξομαλύνει χρονικά και φασματικά την κίνηση των μεγαφώνων αφαιρώντας τους τα ανεπιθύμητα φορτία, ενώ το γούφερ φορτίζεται με οπή εκτόνωσης που βρίσκεται στο πίσω μέρος του ηχείου.

 Οι δύο θόλοι είναι τοποθετημένοι ασύμμετρα προς το άκρο της μπάφλας, οπότε κατά την τοποθέτηση των NS-5000, υπάρχει δεξί και αριστερό ηχείο.

Επιπλέον η καθεμία μονάδα διαθέτει τη δική της μεταλλική σήτα που καλύπτει μόνον το διάφραγμα, κουμπώνει μαγνητικά, προσδίδοντας στο σύνολο μια ακόμη πινελιά ομορφιάς.

Η καμπίνα του ηχείου είναι κατασκευασμένη από κόντρα πλακέ λευκής σημύδας με τοιχώματα 20 χλστ. και μπάφλα πάχους 29,5 χιλιοστά, δένεται με πολλαπλά εσωτερικά νεύρα, ενώ το φινίρισμα της είναι piano black (κάτι που ξέρει καλά από τα πιάνα της η Yamaha).

Το ηχοαπορροφητικό υλικό των συμβατικών σχεδιάσεων έχει αντικατασταθεί από δύο ειδικά σχεδιασμένους «ακουστικούς σωλήνες», που μοιάζουν με «μπαστούνια» για να καταστέλλουν τα στάσιμα κύματα μόνον στα σημεία που αυτά δημιουργούνται, αποσυμφορίζοντας από πιέσεις την καπίνα κάνοντάς την πιο άκαπτη.

Έτσι το ηχείο δεν χρειάζεται να είναι παραγεμισμένο με ηχοαπορροφητικό, καθώς αυτό συντελεί πολλές φορές στο «πνίξιμο» του ήχου. Όλη η μελέτη της κατασκευής της καμπίνας του ηχείου έγινε με FEM (Finite Element Method), οπότε η ξυλοκατασκευή του NS-5000 είναι σχεδόν άκαμπτη και ακλόνητη, αφήνοντας τα εξωτικά του μεγάφωνα να λειτουργήσουν στο μέγιστο των δυνατοτήτων τους.

Το φίλτρο διαχωρισμού υλοποιείται με κορυφαίας ποιότητας υλικά, όπως πυκνωτές και αντιστάσεις της Mundorf αλλά και θηριώδη πηνία.

ΑΠΟ ΤΟ 1000 ΣΤΟ 5000

Η Yamaha παρουσίασε τον διάδοχο του NS-1000 μετά από 43 χρόνια και εμείς έχουμε την απορία γιατί χρειάστηκαν τόσες δεκαετίες για να δημιουργήσει το επόμενό της statement. Μετά την πρώτη ακρόαση όμως του ηχείου καταλάβαμε το γιατί.

Ηχεία σαν το NS-5000 γεννιούνται μια φορά κάθε είκοσι χρόνια, ενώ συζητιούνται για ακόμα είκοσι χρόνια μετά το πέρας της εμπορικής τους καριέρας. Όταν τα αποκτούν αισθάνονται ότι κατέχουν ένα συλλεκτικό κομμάτι εξέλιξης του ήχου.

Εμείς το απολαύσαμε παντρεμένο με τον ενισχυτή και το player της σειράς 3000 της Yamaha και πραγματικά δεν θέλαμε να σταματήσουμε να ακούμε. Ακόμα και άστρωτο και με συνοδά ενδεχομένως κατώτερα του, το NS-5000 είναι ικανό να αναδείξει τον χαρακτήρα του.

Στο NS-5000 δεν ξεχωρίζει η καμπίνα, οι τρεις μονάδες, οι συχνότητες κρος, η οπή ανάκλασης ή το υλικό των μονάδων. Όλα αυτά εξαφανίζονται αφήνοντας ένα τεράστιο soundstage, ολογραφικό και ρεαλιστικό, γεμάτο όργανα που κλείνεις τα μάτια και νομίζεις ότι θα τα αγγίξεις.

Πολύ λίγα είναι τα ηλεκτροδυναμικά ηχεία που έχουν καταφέρει να εξαφανίσουν την καμπίνα από την εξίσωση του ήχου τους και το NS-5000 είναι ένα από αυτά. Ούτε χρωματισμοί, ούτε «κουτίλα», ούτε ήχοι συγκεντρωμένοι γύρω από το ηχείο. Αυτό είναι ένα από τα μεγαλύτερα όπλα του ηχείου της Yamaha, αν και έχει πολλά περισσότερα στη φαρέτρα του.

Το επόμενο που παρατηρήσαμε είναι το «δέσιμο» των τριών μονάδων, κλείναμε τα μάτια και νομίζαμε ότι ακούμε ένα ηλεκτροστατικό full-range και όχι ηχείο τριών δρόμων.

Έχοντας λοιπόν λύσει τα συμβατικά προβλήματα των μεγαφώνων, της καμπίνας και του κροσόβερ, το NS-5000 προχωρά ακάθεκτο για να αντιμετωπίσει τις χροιές οργάνων και φωνών. Για το θέμα αυτό μπορούμε να γράψουμε ολόκληρο βιβλίο και πάλι να μην καλύψουμε αυτό που επιτυγχάνουν τα νέα μεγάφωνα της Yamaha.

Αυτός ο σπάνιος συνδυασμός ατάκας και γλυκύτητας, η ισορροπημένη περιγραφή της αρχικής κρούσης και του απόηχου κάθε φθόγγου, χωρίς σκληράδα, χωρίς επιθετικότητα και με ελάχιστες παραμορφώσεις, είναι κάτι που το ακούς μία… στα χίλια ηχεία. Οι νότες «εκρήγνυνται» με χρονική ακρίβεια, ενώ σβήνουν ενεργειακά έτσι ώστε να χαρίζουν τη γλύκα, τη ζεστασιά και το σώμα της ζωντανής μουσικής.

Οι μονάδες από Zylon είναι γρήγορες, αχρωμάτιστες και γραμμικές στη λειτουργία τους, μετατρέπουν το ηλεκτρικό σήμα σε ήχο, χωρίς να αφήνουν το δικό τους αποτύπωμα. Η βρωμιά, ο θόρυβος και οι παραμορφώσεις των συμβατικών μονάδων εδώ είναι έννοιες στα αζήτητα.

Αυτό μπορεί να ακούγεται υπερβολικό, όμως έτσι συμπεριφέρονται τα NS-5000. Το Zylon σπάει τα δεσμά που κρατούσαν «φρεναρισμένους» τους θόλους και τους κώνους εδώ και αρκετές δεκαετίες, προσφέροντας ταχύτητα και έλλειψη χρωματισμών.

Οι χροιές του NS-5000 είναι της αληθινής μουσικής, ρευστές, βελούδινες, αέρινες, γλυκόηχες όταν το πρόγραμμα είναι γραμμένο έτσι, αλλά και κοφτερά αστραφτερές σαν σπαθί Κατάνα όταν τα όργανα πρέπει να αποδοθούν έτσι. Στα  μικροδυναμικά η καθαρότητα του ήχου είναι υψηλή, κρατάμε την ανάσα μας για να ρουφήξουμε και την τελευταία λεπτομέρεια, ενώ στα ξεσπάσματα, δεν ήταν λίγες οι φορές που τρομάξαμε, καθώς το ηχείο μας έδινε ένα ξεγυρισμένο χαστούκι με την καταιγιστική ταχύτητα και τα αστραπιαία μεταβατικά του.

Ο μόνος περιορισμός του NS-5000 είναι η έκταση στις χαμηλές συχνότητες, όπου το ηχείο δεν κατεβαίνει κάτω από τα 40Hz (26Hz δίνει η Yamaha, αλλά στα -10dB). Μέχρι εκεί που κατεβαίνει δίνει όμως μαθήματα ατάκας, ελέγχου και όγκου. Εξίσου μέγα πλεονέκτημα του NS-5000 είναι η plug-n-play συμπεριφορά του.

Ακόμα και άστρωτο, αμέσως μόλις το ξεπακετάραμε και με πρόχειρη τοποθέτηση σε ισόπλευρο τρίγωνο το ηχείο απέδωσε εκπληκτικά. Μας έκανε να ξεχάσουμε όλα τα καλά ηχεία που έχουμε ακούσει το τελευταίο διάστημα και να το τοποθετήσουμε ανάμεσα στα κορυφαία της εποχής μας. Ναι, το NS-5000 αποτελεί σταθμό στην ιστορία των ηλεκτροδυναμικών ηχείων.

Είναι μια υλοποίηση που ξεπερνά τους εγγενείς περιορισμούς των κώνων, των θόλων, της ξύλινης καμπίνας και προσεγγίζει τη μουσική με νέο τρόπο και την αληθοφάνεια με άλλα πιο αποτελεσματικά μαθηματικά μοντέλα.

Παραδίδει μαθήματα πιστότητας ακόμα και στα καλύτερα ηχεία ανεξαρτήτως σχεδίασης, ενώ επιφυλάσσει μια μοναδική εμπειρία για όσους επιδιώξουν να το ακούσουν. Ένα ηχείο που έχει γίνει ήδη κλασσικό από το πρώτο κιόλας ζεύγος που πουλήθηκε.

Yamaha NS-5000
ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ
ΤΥΠΟΣ: Ηλεκτροδυναμικό ηχείο βάσης, τριών δρόμων, ανάκλασης χαμηλών
ΜΟΝΑΔΕΣ: 1xTουίτερ θόλου 1,25 ινστών, 1xΜιντρέιντζ θόλου 3,25 ινστών και 1xΓούφερ 12 ιντσών
ΚΑΜΠΙΝΑ: Ξύλινη με εσωτερικά δεσίματα
ΑΠΟΚΡΙΣΗ ΣΥΧΝΟΤΗΤΩΝ: 26Hz -40ΚHz (-10dB), -100ΚHz (-30dB)
ΣΥΧΝΟΤΗΤΕΣ ΚΡΟΣΟΒΕΡ: 750Hz και 4,5KHz
ΕΥΑΙΣΘΗΣΙΑ: 88dB/W/μ
ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ: 6Ω, ελάχιστη 3,5Ω
ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ (ΠxYxB): 395x690x381 χλστ.
ΒΑΡΟΣ: 35 κιλά

99%

ΣΧΟΛΙΟ

To NS-5000 ξαναγράφει τους κανόνες του «ξύλινου» ηχείου, χρησιμοποιώντας νέα υλικά, εφαρμόζοντας νέα μαθηματικά μοντέλα και μοντέρνες φυσικές λύσεις. Πόσα ηχεία κώνου με ξύλινο κουτί μπορούν να ισχυριστούν κάτι τέτοιο;

Φ. ΝΑΚΑΣ

ΕΠΑΦΗ

• ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

TIMH: 15.000 ευρώ (με τις βάσεις SPS-5000)