Βρετανικό ή Ιαπωνικό πικάπ;

ΚΕΙΜΕΝΟ: ΜΙΧΑΛΗΣ ΜΑΡΜΑΡΑΣ

Εδώ και πολλά χρόνια, από πολλούς γνωστούς και πολλές φορές, μου έχει τεθεί και συνεχίζεται να μου τίθεται το ερώτημα: Βρετανικό ή Ιαπωνικό πικάπ;

Μιλάμε για καθημερινούς χρήστες (όχι για “χαϊεντάδες”), οι οποίοι αγοράζουν σοβαρά εισαγωγικά Hi-Fi πικάπ τα οποία στο σύνολό τους πωλούνται με εγκατεστημένο το βραχίονα και στην πλειονότητα των περιπτώσεων και την κεφαλή, ενώ σε αρκετές των περιπτώσεων, σήμερα, θα συναντήσουμε πικάπ με ενσωματωμένο ένα αξιοπρεπή προενισχυτή/ίσοσταθμιστή RIAA για να μπορεί το πικάπ να συνδεθεί σε είσοδο στάθμης γραμμής (line input), διότι σε πολλές περιπτώσεις οι σημερινοί ενισχυτές αυτής της εισαγωγικής στο Hi-Fi κατηγορίας δεν ενσωματώνουν (κακώς, πολύ κακώς) την απαραίτητη είσοδο φωνογραφικής κεφαλής (phono input).

Είναι ένα ερώτημα που έρχεται από άλλες εποχές (δεκαετίες ’70, ’80 και λίγο ’90), αλλά που παραδόξως τίθεται έντονα ακόμη και στο σήμερα, όπου ακόμη συχνότερα συναντάμε μουσικόφιλους που δεν γνωρίζουν ότι η έξοδος της κεφαλής του πικάπ (phono output) έχει πολύ χαμηλή στάθμη, συνεπώς χρειάζεται ενίσχυση αλλά και ειδική ισοστάθμιση, για να φτάσει στο επίπεδο εξόδου γραμμής (line output).

Επανερχόμαστε λοιπόν στο ερώτημα εάν τα πικάπ που έχουν Βρετανική σχεδίαση και κατασκευάζονται στο Ηνωμένο Βασίλειο ακούγονται καλύτερα από αυτά που έχουν Ιαπωνική σχεδίαση και κατασκευάζονται στην Ιαπωνία, για να πούμε ότι η απάντηση δεν μπορεί παρά να είναι υποκειμενική, εξαρτώμενη από πολλούς και διαφορετικούς παράγοντες, συμπεριλαμβανομένων των συγκεκριμένων μοντέλων που μπαίνουν στη σύγκριση, των προσωπικών προτιμήσεων του ακροατή και της συνολικής σύνθεσης και ρύθμισης ολόκληρου του ηχοσυστήματος.

Υπάρχουν όμως κάποια γενικά χαρακτηριστικά που, χωρίς να κινδυνεύουμε να θεωρηθεί ότι γενικεύουμε, χαρακτηρίζουν και διαχωρίζουν τη Βρετανική από την Ιαπωνική προσέγγιση στο θέμα πικάπ:

Α) Βρετανικά πικάπ

Ιστορικά, τα βρετανικά πικάπ είναι γνωστά για την σχολαστική δεξιοτεχνία τους, καθώς οι κατασκευαστές τους φτιάχνουν το κάθε τι με μεγάλη προσοχή και απόλυτη προσήλωση στη λεπτομέρεια, ενώ ο ήχος τους περιγράφεται από πολλούς ως ζεστός και λεπτομερής.

Εταιρείες όπως η Rega, η Linn, κ.λπ. φημίζονται για τη μηχανική των κατασκευών τους και την ποιότητα των εξαρτημάτων που χρησιμοποιούν. Τα βρετανικά πικάπ κατά κανόνα χαρακτηρίζονται από τον μινιμαλιστικό σχεδιασμό τους και την απόλυτη λειτουργικότητά τους, που απευθύνεται σε μουσικόφιλους οι οποίοι δίνουν προτεραιότητα στην καθαρότητα του ήχου και στη ζεστασιά της αναλογικής αναπαραγωγής, αφήνοντας κατά μέρος τους πολλούς αυτοματισμούς και τα λοιπά στοιχεία εντυπωσιασμού.

Β) Ιαπωνικά πικάπ

Τα ιαπωνικά πικάπ, από την άλλη πλευρά, είναι σχεδόν άρρηκτα συνδεδεμένα με την τεχνολογική καινοτομία και την κατασκευαστική αξιοπιστία.

Εταιρείες όπως οι Technics, Pioneer, Denon, κ.λπ. είναι γνωστές για την εισαγωγή χαρακτηριστικών όπως τα συστήματα άμεσης μετάδοσης κίνησης (τα οποία προτιμούν οι DJ και χωρίς να τα χρειάζονται και πολλοί μουσικόφιλοι για το σπίτι), την ακρίβεια της ταχύτητας για την κατασκευαστική αντοχή.

Η ποιότητα ήχου των ιαπωνικών πικάπ χαρακτηρίζεται συνήθως ως ακριβής και συνεπής, με έμφαση στη σαφήνεια και την ικανότητα χειρισμού ενός ευρέος φάσματος συχνοτήτων.

Γ) Προτιμήσεις

Η αντιληπτή ποιότητα του ήχου είναι εξαιρετικά υποκειμενική υπόθεση.

Σε κάποιους χρήστες θα αρέσει περισσότερο ο ζεστός, φυσικός ήχος που αποδίδουν, στις περισσότερες των περιπτώσεων, τα βρετανικά πικάπ, ενώ για κάποιους άλλους θα είναι προτιμότερος ο γεμάτος διαύγεια και ακρίβεια ήχος των ιαπωνικών πικάπ.

Επιπλέον, η ποιότητα κατασκευής, τα υλικά, οι συγκεκριμένες τεχνολογίες που χρησιμοποιούνται (τύπος του κινητήρα, σύστημα μετάδοσης κίνησης) και ο τρόπος που υλοποιούνται, παίζουν καθοριστικό ρόλο στην απόδοση ενός πικάπ.

Όλα τα παραπάνω, όσο καθοριστικά και αν είναι για την μεμονωμένη απόδοση ενός πικάπ, θα επηρεαστούν τα μάλα από τα υπόλοιπα συστατικά του ηχοσυστήματος (ενισχυτής, ηχεία), συμπεριλαμβανομένης ακόμη και της ακουστικής του δωματίου.

Η στήριξη του πικάπ, η απομόνωσή του από τους κραδασμούς που μεταφέρει το δάπεδο, η προστασία του από την ανάδραση που προκαλεί η ακτινοβολία των ηχείων, είναι επίσης παράγοντες που επηρεάζουν θετικά ή αρνητικά την απόδοση ενός πικάπ.

Δ) Συμπέρασμα

Συνεπώς το πραγματικό ερώτημα δεν είναι Βρετανικό ή Ιαπωνικό πικάπ, διότι τόσο τα βρετανικά όσο και τα ιαπωνικά πικάπ μπορούν να προσφέρουν ακουστικές εμπειρίες καλής ποιότητας και κυρίως υψηλής πιστότητας.

Έτσι κι αλλιώς σήμερα που η αγορά πικάπ και δίσκων βινυλίου, ζει τη δεύτερη νεότητά της, έχουν πια αλλάξει πολλά δεδομένα και έχουν μπει στην αγορά πολλοί και αξιόλογοι νέοι “παίκτες” από πολλές χώρες.

Το ζητούμενο είναι ποιος ήχος ανταποκρίνεται καλύτερα στις προτιμήσεις σας και ποια κατασκευαστικά τεχνικά χαρακτηριστικά ταιριάζουν στις ανάγκες σας.

Στο δεύτερο με ελάχιστη μελέτη και λίγη σκέψη θα δώσετε εύκολα την απάντηση, είτε εσείς οι ίδιοι, είτε ο (κατηρτισμένος) πωλητής του καταστήματος.

Στο πρώτο όμως την απάντηση θα την δώσει η εμπειρία και μόνον.

Ακούστε πολλά μοντέλα, επισκεφθείτε όσα περισσότερα καταστήματα είναι δυνατό και γίνετε “ενοχλητικοί κολλιτσίδες” στους φίλους σας για ακροάσεις με διάφορες συνθέσεις και ρυθμίσεις, προτού αποφασίσετε ποιος είναι ο ήχος που ταιριάζει καλύτερα στα γούστα σας και την ψυχοσύνθεση σας.

Πριν από όλα όμως, πριν βγείτε στο κυνήγι του “τέλειου” ηχοσυστήματος για τα γούστα και τις οικονομικές δυνατότητές σας, πρέπει να κάνετε κάτι πολύ σημαντικό:

Αγοράστε ένα εισιτήριο (κατά προτίμηση πλατεία, αλλά όχι υποχρεωτικά) για το μέγαρο των φίλων της μουσικής, όποια παράσταση και αν έχει (αρκεί να είναι μεγάλης ορχήστρας), καθήστε αναπαυτικά στην καρέκλα και απολαύστε τον φυσικό (χωρίς παρεμβολή ενισχυτών, πικάπ και ηχείων, δηλαδή ηλεκτρονικών & μηχανικών μηχανημάτων) ήχο της ορχήστρας.

Απολαύστε τη μουσική, παρατηρώντας όμως ταυτόχρονα τη θέση του ερμηνευτή και των οργάνων, το πλάτος και το βάθος της σκηνής.

Κλείστε τα μάτια σας και προσπαθήστε να αναδημιουργήσετε νοητά την εικόνα ακούγοντας μόνο (χωρίς να βλέπετε) την ορχήστρα.

Κάντε το πολλές φορές κατά την διάρκεια της παράστασης για να μπορέσετε (όσο είναι εφικτό) να συνδέσετε τον ήχο των οργάνων με την πραγματική θέση που έχουν στη σκηνή μπροστά σας και να κατανοήσετε τις νοητές τρεις διαστάσεις που πρέπει να έχει η μουσική σκηνή (και τις νοητές θέσεις που έχουν τα όργανα μέσα σ’ αυτήν) όταν την ακούτε χωρίς να την βλέπετε.

Και αν σας φαίνεται περίεργο ή περιττό όλο αυτό, σκεφθείτε ότι όταν θα πάτε σπίτι και θα βάλετε τον αγαπημένο σας δίσκο στο πικάπ να παίζει, αυτό ακριβώς θα κάνετε, μόνο που εκεί θα το κάνετε με ανοιχτά τα μάτια…