Προτάσεις δίσκων για ακρόαση με έμφαση στην ποιότητα εγγραφής I

Συμφωνική μουσική για πνευστά

Τα πνευστά έχουν την τιμητική τους σε έναν ακόμα δίσκο της 2L. Η μπάντα του Νορβηγικού ναυτικού παίζει Hindemith, Schoenberg, Stravinsky και Wallin, ενώ ο Morton Lindberg ηχογραφεί σε 24/352. Στην παραδοση της 2L τα πέντε μικρόφωνα είναι τοποθετημένα εμπρός από τον μαέστρο, επομένως η σκηνή στο πολυκάναλο πρόγραμμα γυρίζει και στα πλάγια του δωματίου, ενώ το έκτο κανάλι ηχογραφεί μόνο το κοντραμπάσο ή την γκρανκάσα.

Η θήκη περιλαμβάνει δύο δισκάκια, κι έτσι αγοράζετε την ηχογράφηση σε cd, sacd (στερεοφωνικό και πολυκάναλο), bluray audio (στερεοφωνικό και πολυκάναλο), στερεοφωνικό flac 24/96, wav 16/44 και mp3 320kbps. Λείπει κάτι; Ναι, τα καινούργια bluray της 2L δεν περιλαμβάνουν πολυκάναλο flac. Η ποιότητα του ήχου είναι εξαιρετική, δείχνοντας τις δυνατότητες των μέσων σε όλες τις εκδοχές της, και το ρεπερτόριο αρκετά ασυνήθιστο για να προσελκύσει και όσους δεν ενδιαφέρονται αποκλειστικά για την ποιότητα του ήχου. Μετά από αυτό όμως, μάλλον θα ενδιαφέρονται!

Tonkunstler Live

Η ορχήστρα Tonkunstler είναι η τρίτη τη τάξη αυστριακή ορχήστρα (μετά τη φιλαρμονική και τη συμφωνική της Βιέννης). Μα σε μια χώρα με τέτοια παράδοση, η τρίτη ορχήστρα είναι πολύ καλή, αν και έχει μείνει στην σκιά των άλλων δύο. Η εταιρία Preiser Records εκδίδει μια σειρά με τίτλο Tonkunstler Live που περιέχει –για φαντασου– ζωντανές ηχογραφήσεις της συγκεκριμένης ορχήστρας.

Το ενδιαφέρον για την στήλη είναι ότι αυτές ηχογραφούνται στο φημισμένο Musikverein, από τεχνικούς της ORF που ξέρουν την αίθουσα και την ακουστική της απ’ έξω, και πωλούνται σε sacd. Ηχολήπτης σε όλα τα sacd που ακούσαμε ήταν ο Josef Schutz, ενώ παραγωγοί ήταν οι δύο, με διαφορετικό στυλ. Ο Philip Traugott προτιμά πιο κοντινή λήψη, θυσιάζοντας το βάθος της σκηνής, ενώ ο Florian Rosensteiner προσδίδει μεγαλύτερο βάθος και περισσότερη αίσθηση του ακροατηρίου.

Ο επικεφαλής της ορχήστρας αυτή την εποχή είναι ο Andres Orozco-Estrada, και κατ’ αρχάς ακούσαμε την 1^η συμφωνία του Mahler [PR90784]. Όταν έχεις τις άλλες δύο ορχήστρες της Βιέννης με πιο γνωστούς μαέστρους, γιατί να αγοράσεις και αυτόν τον δίσκο; Η ορχήστρα αυτό το ρεπερτόριο το παίζει και με κλειστά μάτια.

Ο μαέστρος είναι φρέσκος και δίνει μια όμορφη ερμηνεία. Και ο ήχος είναι πολύ καλός, με αίσθηση της ακουστικής της αίθουσας που δεν έχουν πετύχει πιο γνωστές φίρμες. Το ακροατήριο είναι γενικά ήσυχο, μου έκαναν εντύπωση όμως οι θόρυβοι από την ορχήστρα, όπως το θρόισμα από τις σελίδες στην παρτιτούρα του μαέστρου στο κεντρικό κανάλι!

Με μικρότερες ορχηστρικές δυνάμεις, ο μαέστρος στρέφει την προσοχή του στη 2^η συμφωνία του Mendellsohn [PR90796]. Η αίσθηση «ορχήστρας δωματίου» είναι σε αντίθεση με την πολυπρόσωπη εκτέλεση του Litton στην BIS. Η ηχογράφηση του Nishimura (ένα δυσεύρετο DVD-Audio το οποίο ήταν από τα πρώτα άρθρα μου για τη στήλη) έχει μια πολύ φυσική αίσθηση, αλλά η εξέλιξη στα ψηφιακά την τελευταία δεκαετία φαίνεται ξεκάθαρα στη σύγκριση, με το νέο sacd να υπερτερεί σε λεπτομέρεια.

Πολύ ενδιαφέρον είναι το πρόγραμμα σύγχρονης μουσικής που περιλαμβάνει το τρίτο sacd που ακούσαμε με τον τίτλο Zeit Punkte [PR90810] με εικοσάλεπτα έργα των Christian Muthspiel. Gerald Resch και Ivan Erod. Όλες οι ηχογραφήσεις έγιναν κατά τις πρεμιέρες των έργων. Ηχητικά θεωρώ ότι είναι το καλύτερο από τα δισκάκια αυτής της λίστας. Οι ιδιαίτεροι συνδυασμοί (ορχήστρα, βιολί και κρουστά, χορωδία) αναδεικνύονται σωστά μέσα στην ακουστική της αίθουσας.

Μουσικά, ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει η 9^η συμφωνία του Beethoven σε ενορχήστρωση από τον Mahler· εδώ ο μαέστρος είναι ο προηγούμενος επικεφαλής της ορχήστρας Kristian Jarvi [PR90773]. Το κοινό των αρχών του αιώνα ανταποκρίθηκε θετικά στη νέα ενορχήστρωση, αλλά οι κριτικοί τη θεώρησαν ως βίαιη επιβολή μια ρομαντικής αισθητικής στον κλασικισμό.

Ο ήχος είναι πολύ πιο ομαλός, με λιγότερο έντονες αντιθέσεις, απ’ ότι έχουμε συνηθίσει στις σύγχρονες ερμηνείες του έργου. Μας δείχνει όμως και έμμεσα την άποψη του Mahler ως μαέστρου και πώς δημιουργήθηκε η μεγάλη ερμηνευτική σχολή για τις συμφωνίες του Beethoven στις δεκαετίες του ’50 και του ’60. Ο ήχος όμως φανερώνει αμέσως το στρίμωγμα τόσων πολλών μουσικών στη σκηνή του Musikverein.

Τρία παλιά τζαζ

Στον τζαζ χώρο, ακούσαμε τρεις παλαιότερες ηχογραφήσεις, δύο sacd και ένα lp.

Η πρώτη είναι ένας προσωπικός δίσκος του ολλανδού τρομπετίστα Eric Vloiemans με τίτλο Umai [Challenge CHR 75061]. Η ηχογράφηση του 2001 είναι μόνο στερεοφωνική, και θα έλεγα λίγο μονόπλευρη αφού η τρομπέτα στο δεξί κανάλι κυριαρχεί μπροστά από το τριο των John Taylor (πιάνο), Furio Di Castri (μπάσο) και joe LaBarbera (ντραμς). Η τρομπέτα στο πρώτο κομμάτι έχει ενοχλητικά έντονο θόρυβο, αλλά αυτό δεν συνεχίζεται στον υπόλοιπο δίσκο. Το sacd layer έχει περισσότερη λεπτομέρεια και αέρα από το cd layer, παρά την 15 ετών ηχογράφηση.

Ο δεύτερος δίσκος είναι ένα εξαιρετικό αφιέρωμα στον Lionel Hampton από τον βιμπραφωνίστα Terry Gibbs από το 2003, με 14 γνωστά κομμάτια [Mack Avenue 1013]. Απολαυστικό από την αρχή ως το τέλος!

Ο τρίτος δίσκος προέρχεται από τα αρχεία του BBC, και λέγεται Prelude to Heart is a Lotus. Το 1970 ο Michael Garrick έβγαλε τον δίσκο The heart is a Lotus. Όμως το 1968 το σεξτέτο του -Michael Garrick (πιάνο, τσέμπαλο, τσελέστα), Don Rendell (σαξόφωνα και φλάουτο), Ian Carr (τρομπέτα), Jim Philip (φλάουτο), Colerdige Goode (μπάσο), Trevor Tomkins (κρουστά)- βρέθηκα στο στούντιο Maida Vale του BBC όπου «έγραψαν» τρία από τα κομμάτια που αργότερα βρέθηκαν στον δίσκο, μα και τρία κομμάτια από παλαιότερους δίσκους του. Ο δίσκος κυκλοφόρησε για πρώτη φορά.

Η ηχογράφηση δεν είναι πολύ κολακευτική για το πιάνο, και γενικά φαίνεται ότι προορίζονταν για ραδιοφωνική χρήση (ένα μικρόφωνο ανά όργανο, με μόνον τα κρουστά να διαθέτουν πραγματική έκταση στον χώρο πίσω από τα υπόλοιπα όργανα).

Είναι όμως σημαντικός γιατί προσφέρει την εικόνα του Garrick σε μια καμπή της καριέρας του, από πιο αρμονικούς σε πιο modal δρόμους. Μέσα στο βινύλιο θα βρείτε και download code (wav 16/44 παρακαλώ κι όχι mp3).

Vivat Baroque

Δυο νέες ηχογραφήσεις ακούσαμε σε cd, αν και είναι διαθέσιμες και σε download υψηλής ανάλυσης.

Το πρώτο cd είναι οι 10 σονάτες σε τέσσερα μέρη του Pursell [Vivat 106]. Εκδόθηκαν μετά τον θάνατό του, είναι σίγουρο ότι ποτέ δεν τις φαντάστηκε να παίζονται η μία μετά την άλλη, και δεν ξέρουμε καν ποια είναι η σειρά τους. Ο Robert King τις αναλύει μία προς μία στο βιβλιαράκι του δίσκου. Ο ίδιος παίζει όργανο δωματίου και αρπίχορδο, ενώ το σύνολο συμπληρώνεται από τους Cecilia Bernandini και Huw Daniel (βιολί), Susanne Henrich (μπασοβιόλα), Lynda Sayce (θεόρβη). Η ηχογράφηση έγινε στο Menuhin Hall του Surrey από τον Οκτώβριο του 2013. Σε sacd το έργο έχει εμφανιστεί μόνο μία φορά, με το Retrospect Trio στην Linn.

Το δεύτερο cd είναι διπλό (σε ειδική τιμή) με τις 6 σουίτες για σόλο τσέλο του Bach [Vivat 107]. Η Viola – τι ταιριαστό όνομα- de Hoog παίζει τις 5 σονάτες σε ένα τσέλο του Guadagnini από το 1750 και την 6^η σε ένα τσέλο με 5 χορδές του 1780. Αναζητήστε στο YouTube το βίντεο στο οποίο η μουσικός μιλά για τον δίσκο. Ηχογραφήθηκε τον Απρίλιο του 2014 σε μια εκκλησία του 12^ου αιώνα στην Ολλανδία, και η ακουστική χαρίζει εξαιρετική τρισδιάστατη εικόνα του οργάνου.

Συγκρίνοντας τις δύο ηχογραφήσεις της Vivat φαίνεται αμέσως η σημασία που έχει η ακουστική του χώρου. Χάρη σε αυτή o Bach κερδίζει το audiophile προβάδισμα. Κρίμα που δεν υπάρχει και σε πολυκάναλο.

The Argentinian Album

Η Amsterdam Sinfonietta έχοντας εξασφαλίσει ιδιωτικές χορηγίες στη δύσκολη εποχή που περνένε και οι τέχνες, μας προσφέρει ένα περιπετειώδες άλμπουμ με τρία έργα αργεντίνων συνθετών [Channel 33014]. Το sacd ξεκινάει με το πασίγνωστο Cuatro Estaciónes Porteñas του Astor Piazzolla σε διασκευή για ορχήστρα εγχόρδων από τον Ρώσο συνθέτη Leonid Desyatnikov ο οποίος προσέθεσε και αναφορές στις Τέσσερεις Εποχές του Vivaldi. Αναζητήστε το βίντεο στο You Tube την Candida Thompson να μιλάει για τη σχέση της με τη μουσική του Piazzolla και να ακούσετε αποσπάσματα από το έργο.

Στη συνέχεια η ορχήστρα ερμηνεύει το Κοντσέρτο op.23 του Alberto Ginastera, που στηρίζεται στο παλαιότερο 2^ο Κουαρτέτο του. Και ο δίσκος ολοκληρώνεται με το Last Round του Osvaldo Golijov για νονέτο (δύο κουαρτέτα εγχόρδων συν κοντραμπάσο) που προσπαθεί να κάνει τα έγχορδα να ακούγονται σαν μπαντονεόν.

Η ηχογράφηση του Gianastera είναι του 2008 και οι άλλες του 2014, αλλά έχουν αμφότερες τα υψηλά στάνταρ της εταιρίας. Η ηχοληψία είναι πιο στεγνή από το συνηθισμένο, με τις διαφορές ανάμεσα στις αίθουσες να έχουν αμβλυθεί, και την εξεζητημένη τοποθέτηση των οργάνων στον Golijov να προσφέρει και «οπτική» αντίθεση στον «ανταγωνισμό» των οργάνων.