Που είναι οι 30άρηδες λάτρες του ήχου;

Υπάρχει μια παλιά έκφραση που λέει ότι οι μόνοι που επισκέπτονται στις εκθέσεις ήχου είναι μεσήλικες ή κατασταλαγμένοι φίλοι του ήχου που πάνε εκεί όχι για να δούμε τα εκθέματα, αλλά κυρίως για να «διαφημίσουν» τον εξοπλισμό τους που αγόρασαν πριν από τριάντα χρόνια και πώς αυτός εξακολουθεί ακόμη και σήμερα να λειτουργεί τέλεια. Ή πως βρήκαν έναν παλιό Sansui ή Yamaha και τον φρεσκάρισαν (restoration).

Αυτά θα ήταν αστεία αν δεν ήταν εν μέρει αλήθεια.

Τι θα συμβεί όταν αυτοί αποσυρθούν ή σβήσει μέσα τους η φλόγα για το χόμπι;

Υπάρχει μια νέα γενιά που θα λάβει την δάδα; Που θα κληρονομήσει τις ανακατασκευές ή τα μεγάλα υποσυστήματα των παλιών;  Θα τα πετάξει στον κάλαθο των αχρηστών ή θα τα κρατήσει σε «φόρμα» ώστε να απολαμβάνει την χαρά της μουσικής.

Μάλλον όχι και κάτι φταίει για αυτό. Κάπου στην πορεία, οι λάτρεις του ήχου σταμάτησαν να δείχνουν στα παιδιά τους ότι οτιδήποτε έχει νόημα στη ζωή και ειδικά των καλών υποσυστημάτων.

Δυστυχώς, αφήνουμε τα παιδιά μας να εκπαιδεύονται από τον Εlon Musk, την ChatGPT και άλλους «λαμπρούς» φωστήρες ή μετά Χριστόν προφήτες της τεχνολογίας που καμμιά σχέση δεν έχουν με την αναπαραγωγή μουσικής στο σπίτι.

Σίγουρα υπάρχει μεγάλη διαφορά μεταξύ ενός λάτρη του ήχου και ενός αγοραστή audio συσκευών.

Ο λάτρης επισκέπτεται καταστήματα, πηγαίνει σε εκθέσεις και πάντα προσπαθεί να εντοπίσει την παραμικρή διαφορά που θα μπορούσε να εφαρμόσει στο σύστημά του ώστε να το κάνει καλύτερο. Οι αγοραστές audio συσκευών, που ευτυχώς είναι αρκετοί, κρατούν ζωντανή την αγορά του hi-fi, τα καταστήματα που την υποστηρίζουν και όλη την audio εξέλιξη.

Ωστόσο, ο λάτρης του ήχου που όντως αγοράζει, τείνει να είναι παλαιότερης γενιάς, μεγάλωσε εκτιμώντας και γνωρίζοντας τι σημαίνει ήχος υψηλής πιστότητας. Σε έρευνα που έχω κάνει σε καταστήματα της Αθήνας, τα περισσότερα σπάνια πουλούν ενισχυτές σε νέους ανθρώπους κάτω των 30 ετών.

Πουλούν, όμως, πολλά ακουστικά, ηχομπάρες, Bluetooth ηχεία ή DAC αλλά όχι εξοπλισμό ήχου με την παλιά έννοια. Μερικοί νέοι αγοράζουν και πικάπ, όχι γιατί έγιναν ξαφνικά audiophile, αλλά γιατί βρήκαν κιβώτια με βινύλια στη σοφίτα του παππού τους ή του θείου τους.

Βέβαια τα πικάπ που αγόρασαν έχουν ενσωματωμένο phono stage (ή και Bluetooth) ώστε να μπορούν να συνδέονται εύκολα με τον εξοπλισμό που κληρονόμησαν ή με το φορητό «ηχειάκι» τους.

Αυτοί οι νέοι δεν έχουν ιδέα πώς να τοποθετήσουν ένα άλμπουμ στο πικάπ, αλλά -το παρήγορο- είναι ότι είναι «όλο αυτιά» για να μάθουν. Παλιά, ως φοιτητές, το πρώτο πράγμα που κάναμε στο σπίτι που νοικιάζαμε ήταν να στήσουμε ένα ηχοσύστημα, μετά ασχολούμασταν με τα έπιπλα και τα πιάτα. Ακόμη και σήμερα πολλοί από εμάς όταν αλλάζουμε σπίτι το πρώτο που μας απασχολεί είναι η θέση των ηχείων, του προβολέα και του εξοπλισμού μας.

Στις νέες γενιές δεν συμβαίνει αυτό, ακούν μουσική από το κινητό τους ή από κάποιο φορητό Bluetooth ηχείο. Σίγουρα η γενιά μας έκανε πολύ κακή δουλειά στο να μεταλαμπαδεύσει την αγάπη και το χόμπι περί ήχου στους νέους. Το οξύμωρο, όμως, είναι ότι οι νέοι λατρεύουν τη μουσική! (αλλά δεν έχουν ιδέα πως να την ακούσουν σωστά).  

Αυτό το δείχνουν οι μετρήσεις των Spotify και Tidal. Δισεκατομμύρια ακροάσεις τραγουδιών, αλλά από που; Κυρίως μέσω τηλεφώνου και ακουστικών, σε φορητό υπολογιστή και σε πάρτι ηχείο Bluetooth.

Επίσης οι νέοι είναι πρώτοι και στις αγορές δίσκων βινυλίου, έρευνα δείχνει ότι ηλικίες από 25-34 ετών αγόρασαν παρόμοιο ποσοστό δίσκων βινυλίου με εκείνους ηλικίας 55+, αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι έχουν και πικάπ.

Αγοράζουν βινύλια για δώρο σε μεγαλύτερο ή απλά για να το συλλέξουν. Υπάρχει και η hipster τάση των νέων που ανακαλύπτουν τον αναλογικό ήχο ως κάτι νέο, κάτι που όφειλαν να τους μεταβιβάσουν οι προηγούμενες γενιές.

Αποτύχαμε παταγωδώς στο να μεταφέρουμε στην νέα γενιά τη χαρά της ηχητικής ποιότητας και της υψηλής αναπαραγωγής μουσικής που προέρχεται από ένα ηχοσύστημα.

Λοιπόν, ποιος φταίει για την απώλεια του χόμπι για ηχητικά συστήματα στους νέους, που όλοι εμείς μοιραστήκαμε μεγαλώνοντας; Σήμερα τα παιδιά δεν νοιάζονται καθόλου για τα ηχοσυστήματα ακόμη και αν μεγαλώνουν σε οικογένειες με high-end εξοπλισμό. Φταίμε όλοι μας γι’ αυτό!

Αποστολή μας, πια θα πρέπει να είναι, η εκπαίδευση τους με όλα όσα έχουν σημασία: τρόποι, ευγνωμοσύνη και … καλός ήχος. Τι μπορούμε να κάνουμε; Όποτε το παιδί μας έχει γενέθλια ή μετακομίζει, να του κάνουμε δώρο ένα ηχοσύστημα. Ένας οικονομικός ενισχυτής και ένα ζεύγος ηχείων βάσης μπορεί να είναι η αρχή.

Στην γιορτή τους; Δώρο πικάπ ή streamer. Εάν συναντήσετε αντίσταση, επιμείνετε. Δεν θα πρέπει να υποχωρούμε όταν μας λένε: «δεν θέλω ηχοσύστημα, δεν έχω πού να το βάλω, πιάνει πολύ χώρο κ.λπ.».

Όλοι μας θα πρέπει να εστιάσουμε στο να περάσουμε την αγάπη για τον καλό ήχο στις επόμενες γενιές για να τον κρατήσουμε ζωντανό.

Εμείς εδώ στο περιοδικό το προσπαθούμε χρόνια τώρα. Πάντα θυμάμαι τα παιδικά μου χρόνια, οι καλύτερες στιγμές ήταν όταν έπαιζε το σωστό άλμπουμ και όλη η χαρά της ζωής ήταν όταν οι δίσκοι στο πλατό άλλαζαν…

Φώτης Φωτιάδης