Σήμερα, 30 Σεπτεμβρίου, γιορτάζεται η Παγκόσμια Ημέρα Podcast, μια μέρα αφιερωμένη σε ένα από τα πιο σύγχρονα μέσα επικοινωνίας. Τι είναι τα podcast και τι τα κάνει τόσο αρεστά στο κοινό;
Η ιστορία του podcast
Έχοντας κερδίσει σημαντική δημοτικότητα τα τελευταία χρόνια, τα podcast παραμένουν σχετικά καινούρια. Ταυτόχρονα, τα podcast είναι παλιά επειδή υπάρχουν εδώ και πολύ καιρό, τουλάχιστον όταν λαμβάνεται υπόψη η ηλικία του Internet. Η ιδέα ξεκίνησε από τα πρώτα ραδιοφωνικά προγράμματα στο Internet. Από τον Αύγουστο του 2000, για παράδειγμα, οι New England Patriots (αμερικανική ομάδα ποδοσφαίρου) μετέδωσαν το πρόγραμμα “PFW in Progress”, το οποίο, μετά τη ζωντανή μετάδοση, διατέθηκε για download από το site της ομάδας. Την ίδια χρονιά, η μορφή αρχείου RSS (Rich Site Summary) υπέστη βασικές εξελίξεις. Τα RSS feeds πήραν θέση ως εργαλείο για την παροχή νέων πληροφοριών σε ιστοσελίδες.
Αρχικά, αυτά χρησιμοποιήθηκαν κυρίως για λογισμικό ανάγνωσης ειδήσεων, το οποίο ενημερώνει τους χρήστες για τα τελευταία πρωτοσέλιδα των ειδησεογραφικών πυλών, χωρίς οι χρήστες να χρειάζεται να επισκέπτονται απευθείας τις ιστοσελίδες. Το RSS απέκτησε επίσης τη δυνατότητα μετάδοσης για ήχο και βίντεο το 2000. Έτσι γεννήθηκε το podcast: Εγγραφόμενα προγράμματα και εκπομπές που διατίθενται αυτόματα στις τελικές συσκευές των χρηστών κατά τη δημοσίευση και μπορούν να αναπαραχθούν (και να τεθούν σε παύση) ανά πάσα στιγμή.
Από niche σε mainstream
Κατά τα πρώτα του χρόνια, το podcast ήταν γνωστό σε λίγους. Τα περισσότερα μεταδίδονταν “από τεχνολογικούς geek για τεχνολογικούς geek”. Αυτό έχει αλλάξει πλέον, καθώς μάλιστα σύμφωνα με μελέτες η πανδημία έχει βοηθήσει πολύ στο να αυξηθεί η δημοτικότητά τους. Στο top 5 των προτιμήσεων των ακροατών είναι: οι ειδήσεις, η κωμωδία, άθληση και ξεκούραση και ακολουθεί η υγεία και ευεξία. Το δυνατό σημείο των podcast, όμως, είναι το πόσο εξαιρετικά απλό είναι τόσο για τους παραγωγούς όσο και για τους ακροατές, να αρχίσουν να τα δημοσιεύουν και να τα ακούν. Για τους παραγωγούς, απαιτείται σχετικά μικρή τεχνική προσπάθεια για την ηχογράφηση και τη δημοσίευση ενός podcast. Για τους ακροατές, υπάρχει μεγάλος αριθμός εφαρμογών για εγγραφή και ακρόαση. Το αποτέλεσμα είναι μια μεγάλη γκάμα θεμάτων που μπορούν εύκολα να εντοπιστούν από οποιονδήποτε. Από κριτικές βιβλίων και ταινιών έως συμβουλές για νέους γονείς και από επιστημονικές συζητήσεις έως διασκεδαστικές εκπομπές, θεατρικά έργα και συναρπαστικές σειρές, υπάρχει ένα podcast που ταιριάζει σε κάθε γούστο και κάθε θέμα.
Ακούς πάντα και παντού
Ένα μεγάλο μέρος της αυξανόμενης δημοτικότητας των podcast οφείλεται στο iPod της Apple, το όνομα του οποίου, καθόλου τυχαία, συνέβαλε στη λέξη “podcast”. Η Apple αναγνώρισε την τάση από νωρίς και μετέτρεψε το iTunes στο πρώτο κομβικό σημείο πρόσβασης για podcasts, με μια ιδιαίτερα προσβάσιμη λειτουργία μεταφοράς αρχείων μεταξύ υπολογιστή και iPod. Και ενώ το iTunes παραμένει ακόμα μια σημαντική πλατφόρμα για podcast, τα περισσότερα από αυτά είναι πλέον διαθέσιμα εντελώς δωρεάν. Ένα ευρύ φάσμα εφαρμογών και λογισμικού podcast για όλα τα κοινά λειτουργικά συστήματα δίνει στους ακροατές την ελευθερία να επιλέξουν πού και πώς θέλουν να ακούσουν τις αγαπημένες τους εκπομπές. Εξαίρεση σε αυτό είναι οι εκπομπές που παρέχονται αποκλειστικά από υπηρεσίες streaming, όπως το Spotify, και συμπεριλαμβάνονται στην πληρωμένη συνδρομή τους.
Με την τεράστια ποικιλία θεμάτων, την ευελιξία και τη διαθεσιμότητα όλο το 24ωρο, δεν αποτελεί έκπληξη ότι η δημοτικότητα των podcast αυξάνεται. Σε αντίθεση με τα old school ραδιοφωνικά προγράμματα, το περιεχόμενο των podcast περιμένει τον ακροατή του και όχι το αντίστροφο. Τα επεισόδια μπορούν να βρεθούν και να αναπαραχθούν εβδομάδες και μήνες μετά την αρχική δημοσίευση. Η αναπαραγωγή μπορεί να διακοπεί, να επαναληφθεί, να προωθηθεί γρήγορα και να συνεχιστεί ανά πάσα στιγμή. Αυτά τα πλεονεκτήματα καθιστούν τα podcast εξαιρετικά κατάλληλα, μεταξύ άλλων, για να γεμίσουν τον χρόνο σας, όπως όταν ταξιδεύετε, στο δρόμο προς τη δουλειά, στην αναμονή μιας υπηρεσίας ή όταν καθαρίζετε.
Αγαπημένα podcast στην Ελλάδα
Σύμφωνα με το Chartable, στο top 3 των podcast που ακούν οι χρήστες στο Spotify είναι το «Παρακαλώ Υποδεχτείτε…» με τον Λάμπρο Φισφή και διαφορετικούς καλεσμένους κάθε φορά, το «To Εξωφρενικά Σημαντικό Πόντκαστ» του Μάκη Παπασημακόπουλου από το Gazzetta.gr που ασχολείται με την επικαιρότητα και το «History Podcast – Πανελλήνιες» με τον Ακίνδυνο Σαράκη να αφηγείται την ιστορία της Γ’ Λυκείου για μαθητές και λάτρεις της ιστορίας. Εξίσου δημοφιλή podcast μέσα στο top 30, είναι το «The Brain Hacking Academy» που σε οδηγεί προς την αυτογνωσία, το «Όσα ξέρει η Μαρία» με τη Μαρία Σολωμού, η οποία λαμβάνει μηνύματα και συμβουλεύει τους ακροατές της και αλλά και το «Αληθινά εγκλήματα» της Lifo Podcasts που παρουσιάζει όλα τα εγκλήματα που συγκλόνισαν την Ελλάδα από τον 19ο αιώνα μέχρι σήμερα. Όλα τα παραπάνω podcast είναι διαθέσιμα δωρεάν στο Spotify, το Apple Podcasts και το Google Podcasts. Όπως και το https://paramythofono.blogspot.com/