H ΑΝΑΝΕΩΜΕΝΗ ΣΕΙΡΑ «R» ΤΗΣ KEF ΣΥΜΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΕΙ ΤΟ ΠΕΛΩΡΙΟ ΑΥΤΟ ΗΧΕΙΟ ΔΑΠΕΔΟΥ, ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΧΤΙΣΜΕΝΟ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΗ ΝΑΥΑΡΧΙΔΑ REFERENCE 5. ΕΝΑΣ «ΠΥΡΓΟΣ» ΜΕ ΚΑΛΟΥΣ ΤΡΟΠΟΥΣ, ΣΠΟΥΔΑΙΑ ΗΧΟΚΑΛΥΨΗ ΚΑΙ ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΕΥΚΟΛΙΑ ΟΔΗΓΗΣΗΣ.
Διαβάζοντας το white paper για τη νέα σειρά R της KEF, συνειδητοποιείς ότι η ιστορική εταιρία δεν άφησε τίποτε στην τύχη. Η νέα σειρά είναι ριζικά ανασχεδιασμένη σε σχέση με τη γενιά του 2011, με πάνω από χίλιες αλλαγές.
Η κληρονομιά από το περίφημο LS50 και την κορυφαία σειρά Reference είναι έκδηλη στις λεπτομέρειες της κατασκευής και πλέον έχουμε μια νέα ναυαρχίδα, το πανύψηλο R11 με τέσσερα γούφερ, που μοιάζει ως η προσιτή εκδοχή του Reference 5.
Η σειρά διατηρεί τα συμμετρικά σχέδια στην τοποθέτηση των γούφερ ως προς την ομοαξονική μονάδα και με το R11 είναι φανερό ότι πηγαίνει για σπουδαία ηχοκάλυψη.
Αυτό δεν σημαίνει ότι το μεγαλοπρεπές αυτό ηχείο δεν θα βολευτεί εύκολα ακόμη και σε μικρομεσαίους χώρους, χωρίς μάλιστα την ανάγκη να κλείσουμε τις οπές του με τα παρεχόμενα σφουγγαράκια. Το ηχείο αποδείχτηκε εξαιρετικά ελεγχόμενο και προσαρμοστικό στις χαμηλές συχνότητες, ουσιαστικά απαλλαγμένο από χρωματισμούς καμπίνας και άσχημα peak εκ μέρους των οπών φόρτισης.
Έχει βέβαια τεράστιο ήχο αλλά δεν θα πει όχι σε πιο near field ακροάσεις, χάρη στην περίφημη μονάδα Uni-Q που «δένει» όλο το φάσμα γύρω της με τη βοήθεια των συμμετρικών γούφερ, μέσω ενός απλοποιημένου φίλτρου που δεν σπαταλάει ενέργεια.
Η ευαισθησία των 90dB και η πολύ ομαλή εμπέδηση διευκολύνουν εξάλλου τη χρήση μικρής σχετικά ισχύος και η εταιρία το προτείνει από μόλις 15W. Με δύο λόγια, το R11 είναι σχεδιασμένο για να διευκολύνει τις ακροάσεις σε οικιακό περιβάλλον, έχοντας ως βασικό ατού την ελεγχόμενη διασπορά της ομοαξονικής μονάδας.
OUT OF SIGHT
Τα τελευταία χρόνια η KEF χτίζει ορθογώνιες καμπίνες, κάτι που μερικοί βλέπουν ως απόπειρα των Βρετανών να περιορίσουν το κόστος που απαιτούν οι πιο μπελαλίδικες κατασκευές με καμπύλες.
Το φινίρισμα βέβαια είναι έξοχο, όμως ο προβληματισμός αφορά τις διαθλάσεις του ήχου στις ακμές της καμπίνας αφενός και τα στάσιμα κύματα εντός της, αφετέρου. Έξυπνα σκεπτόμενη, η KEF διορθώνει το πρώτο επιλέγοντας στενές προσόψεις και τοποθετώντας σπέσιαλ μεταλλικά δακτυλίδια γύρω από τα μεγάφωνα και ειδικά την Uni-Q, από όπου εκπέμπουν τα πρίμα.
Η τεχνική λέγεται Shadow Flare και προέρχεται από τα Reference. Πλέον τα μεγάφωνα δεν «βλέπουν» τις ακμές, αυτές μένουν στη «σκιά» του ήχου και παύουν να επηρεάζουν. Στην ομοαξονική μονάδα το δακτυλίδι αυτό είναι και το πιο μεγάλο και η γεωμετρία του αποτελεί συνέχεια του κώνου του μιντρέιντζ το οποίο, με τη σειρά του, αποτελεί τη συνέχεια του κυματοδηγού του τουίτερ. Φανταστείτε το σαν μια μεγάλη χοάνη για τα πρίμα, με «στόμα» αυτό το δακτυλίδι.
Η ελεγχόμενη, κωνικού τύπου, διασπορά στις μεσαίες και τα πρίμα που χαρίζει αυτή η σχεδίαση επιτρέπει σταθερή εστίαση σε πολύ μεγάλο παράθυρο, καλύτερη μετάβαση ανάμεσα στα μεγάφωνα και μειώνει τη συμμετοχή των «κακών» ανακλάσεων του χώρου. Αναφορικά με τους συντονισμούς της καμπίνας, η KEF έχει βάλει στο στόχαστρο τόσο την ίδια την ξυλοκατασκευή όσο και τον τρόπο που την φορτίζει.
Η τεχνική των εσωτερικών ενισχύσεων λέγεται damped bracing και έχει προέλθει από το LS50, όπου τα στρατηγικά τοποθετημένα δεσίματα δεν είναι άκαμπτα κολλημένα στις πλευρές, αντίθετα ενώνονται με ειδικά αποσβεστικά υλικά, μειώνοντας θεαματικά τους συντονισμούς στα σημεία που μετράνε περισσότερο.
Παρόμοια υλικά ενώνουν τους μαγνήτες των γούφερ με ξύλινες κόντρες από πίσω τους, ησυχάζοντας παραπέρα την κατασκευή. Η φόρτιση του R11 περιλαμβάνει δύο οπές στην πλάτη του ηχείου. Οι σωλήνες δεν είναι συμβατικοί αλλά εύκαμπτοι (Flexible Port), από ειδικό αφρό, μια κληρονομιά από το LS50 που μειώνει δραστικά τους συντονισμούς κατά μήκος του bass reflex.
Τα ανοιχτά χείλη τους, μέσα και έξω, μειώνουν τους στροβιλισμούς ενώ «πονηρή» είναι και η θέση τους στην πλάτη, ασύμμετρα στην δεξιά πλευρά της, σε σημεία όπου οι συντονισμοί καμπίνας παρουσιάζουν αντίδεσμους (anti-nodes), μια τεχνική που μειώνει τις υψηλότερες συχνότητες που αλλιώς θα διέφευγαν από εκεί, δημιουργώντας πολλά προβλήματα στην απόκριση του ηχείου. Όπως αντιλαμβάνεστε, το «κουτί» του R11 μόνο απλό δεν είναι και αυτές οι (αθέατες) τεχνικές είναι πιο έξυπνες και πιο οικονομικές από μια εξεζητημένου σχήματος καμπίνα, επιτρέποντας υψηλότερη ανάλυση και χαμηλότερους χρωματισμούς με προσιτό κόστος.
Παρόμοια φιλοσοφία σχεδίασης και κατασκευής θα βρούμε εξάλλου στα μεγάφωνα των νέων R, που είναι εξελιγμένα ειδικά για τη νέα σειρά. Τα γούφερ των 6,5 ιντσών διαθέτουν διπλά διαφράγματα. Ένα αλουμινένιο κοίλο τμήμα (φανερό) κι έναν χάρτινο κώνο από πίσω του.
Το μέταλλο λειτουργεί πιστονικά, διατηρώντας τον χρονισμό του σήματος και το χαρτί το αποσβήνει, μειώνοντας δραστικά το break up του μετάλλου που θα ήταν αλλιώς πολύ έντονο στα πρίμα για να διορθωθεί πλήρως ακόμη και από το βαρύτερο κροσόβερ. Η ένωση τους είναι το μυστικό, που δεν συμβαίνει στην εξωτερική περιφέρεια του αλουμινίου αλλά λίγο πιο μέσα, στον αντίδεσμο (anti-nodal) του βασικού συντονισμού του, κάτι που διευκολύνει αφάνταστα την απόσβεση.
Τα νέα γούφερ εξάλλου έχουν μαγνητικό οπλισμό σχήματος Τ, που δημιουργεί πιο σταθερό μαγνητικό πεδίο. Περνώντας στην περίφημη μονάδα Uni-Q, εδώ στη 12η γενιά της, υπάρχουν κι εδώ ενδιαφέρουσες τεχνικές τελειοποίησης. Το μιντρέιντζ των 5 ιντσών, με διάφραγμα από κράμα αλουμινίου-μαγνησίου και ακτινικές ενισχύσεις, διαθέτει απωλεστική σύζευξη με τη βάση του πηνίου φωνής, κάτι που επιτρέπει την ουσιαστική απόζευξή του στις υψηλότερες συχνότητες, μειώνοντας έτσι το break up.
Ένας νέος θάλαμος επιτρέπει την απόσβεση του αέρα που κινείται στα εξαιρετικά μικρά διάκενα ανάμεσα στο μιντρέιντζ και το τουίτερ της Uni-Q, τελειοποιώντας αεροδυναμικά την ακτινοβολία της ομοαξονικής μονάδας, ενώ απόσβεση δέχεται και το πίσω κύμα του τουίτερ, μέσω ανεξάρτητου θαλάμου.
Το τουίτερ φέρει διπλό θόλο αλουμινίου, έναν εσωτερικό ελλειπτικού σχήματος ενωμένο με τη βάση του πηνίου, από τον οποίο έχει αφαιρεθεί το κεντρικό τμήμα και έναν ημισφαιρικό που τον περιβάλλει, με τις τριγωνικές περιοχές που δημιουργούνται ανάμεσά τους να επιτρέπουν την μετατόπιση του ιδιοσυντονισμού του μεταλλικού διαφράγματος πολύ πέραν των ορίων της ακοής.
Αντί για εξωτικά υλικά, δηλαδή, η KEF με αυτή την τεχνική που ονομάζεται Stiffened Dome επιτρέπει αποκρίσεις super tweeter από το «ταπεινό» αλουμίνιο (η τεχνική θυμίζει αντίστοιχη της B&W στην 600 series). Το εντυπωσιακό Tangerine Waveguide ολοκληρώνει την σχεδιαστική εικόνα της Uni-Q, επιτρέποντας μια πιο ομαλή λειτουργία του κυματοδηγού του τουίτερ, κάτι που βελτιώνει τα πρίμα μετά τα 5KHz, αυξάνει την ευαισθησία του και μειώνει τον πρώτο συντονισμό του.
Με τέτοια «εξευγενισμένη» συμπεριφορά των μεγαφώνων μέσω μηχανικών παρεμβάσεων, το φίλτρο μπορεί και παραμένει απλό, προς όφελος της ενεργειακής αμεσότητας και της ευαισθησίας. Το R11 έχει βέβαια μια εξαιρετικά απλή όψη, χωρίς ίχνος επιτηδευμένου lifestyle, αλλά το καθαρό του μέγεθος, η ποιότητα του φινιρίσματος και οι όμορφοι χρωματικοί συνδυασμοί το καθιστούν χάρμα οφθαλμών.
Είναι ένα ηχείο που αποπνέει ποιότητα σε κάθε του πτυχή, μέχρι και στους ασυνήθιστους βραχυκυκλωτήρες του που περιστρέφονται για να αποσυνδεθούν ή τους κώνους στήριξης που ασφαλίζουν με μικρές αλενόβιδες.
ΗΡΕΜΗ ΔΥΝΑΜΗ
Ο τίτλος αυτός συνήθως δίνεται σε πολιτικούς ή προπονητές που λειτουργούν διακριτικά μα πολύ αποτελεσματικά και συνήθως αιφνιδιάζουν τους αντιπάλους τους με απλές αλλά καλά υπολογισμένες κινήσεις. Το ίδιο κάνει και το KEF R11, διεκδικώντας με άνεση τον τίτλο του πλέον ολοκληρωμένου ηχείου στην κατηγορία του.
Ο ανταγωνισμός είναι βέβαια πανίσχυρος στην παραδοσιακή high-end κατηγορία και δεν υπάρχουν πια κακά ηχεία σε αυτά τα χρήματα. Η τιμή του το φέρνει ανάμεσα στο λίγο φθηνότερο B&W 702 S2 και το αρκετά ακριβότερο Focal Kanta No2, δύο ηχεία δαπέδου με σπουδαία φήμη, αξιόλογη εμπορική επιτυχία και υψηλή μεταπωλητική αξία, που προέρχονται επίσης από κατασκευαστές-γίγαντες.
Σαν τεχνολογία στα υλικά των μεγαφώνων, το KEF δείχνει να υστερεί λίγο στα χαρτιά, καθώς στα προαναφερθέντα υπάρχουν τουίτερ από carbon και beryllium αντίστοιχα. Υπερτερεί, από την άλλη, στο πλήθος των γούφερ (τέσσερα 6,5ιντσα έναντι τριών του B&W και δύο του Focal), είναι βέβαια μοναδικό σε ότι αφορά την παρουσία της ομοαξονικής μονάδας αλλά και λίγο πιο συμβατικό στην καμπίνα σε σχέση με το Focal.
Οι γνώστες της κατηγορίας θα υποδείξουν αρκετά ακόμη ηχεία που αξίζουν τα χρήματά μας, από πιο μικρές εταιρίες όπως η Harbeth και η Spendor, εμείς θα προσθέσουμε και τις πιο στουντιακές ATC και PMC, ενώ αν φύγουμε από το UK και τις πιο ιστορικές του εταιρίες, θα βρούμε θαυμάσιες προτάσεις από άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όπως τα ηχεία δαπέδου που δοκιμάσαμε πρόσφατα από τις Audio Solutions, Chario, Elac και Quadral.
Το R11 έχει βέβαια με το μέρος του το brand name, όμως αν τα βάζαμε όλα δίπλα-δίπλα χωρίς να γνωρίζoυμε τις εταιρίες, αυτό θα ξεχώριζε, καταρχήν, ως το πλέον εντυπωσιακό σε μέγεθος και πλήθος μεγαφώνων. Έξι μεγάφωνα και μπόι στο 1,30μ. με αυτό το κόστος, δεν είναι κάτι που συμβαίνει κάθε μέρα! Ασφαλώς η ποσότητα μετράει τη στιγμή της εκταμίευσης ενός τόσο σημαντικού ποσού, πόσο μάλλον όταν συνοδεύεται από την υψηλή ποιότητα κατασκευής του R11.
Αλλά στο τέλος της ημέρας, όταν τα έχεις στήσει στο σαλόνι σου κι έχεις συνηθίσει την όψη τους, αυτό που μένει είναι η ποιότητα του ήχου που αναπαράγεται. Το R11, λοιπόν, έχει πολύ μεγάλο και πλούσιο ήχο, εξαιρετικά συνεκτικό, με περισσή ηρεμία στις μεταβατικές, απαλότητα και διαφάνεια και γενικά έχει εξαιρετικά καλούς τρόπους και φινέτσα. Θυμίζει σε στιλπνότητα και βελούδινα ηχοχρώματα τα Kanta και σαφώς έχει ταλέντο στα φυσικά όργανα, τη γυναικεία φωνή και τα έγχορδα.
Διαχωρίζει τη θέση του, από την άλλη, στον τρόπο που δίνει την ανάλυσή του, όπου τίποτε δεν ξεχωρίζει αφύσικα, έτσι η λεπτομέρεια έρχεται πάντα γλυκά και ήρεμα και όχι σε πρώτο πλάνο. Στο R11 «πρωταγωνιστούν» τα σώματα, η ροή, ο ρυθμός και τα ηχοχρώματα. Είναι ένα πολύ ξεκούραστο ηχείο το οποίο, αν θελήσεις να το προσέξεις, σου δίνει όση πληροφορία χρειάζεσαι για να απολαύσεις τις ηχογραφήσεις και τη δίνει με εξαιρετικά ισορροπημένο και ακριβή τρόπο. Είναι εξόχως flat ως απόκριση μα ποτέ δεν γίνεται κλινικό, ούτε σε παιδεύει με υπερ-αποκαλυπτικότητα, κι όμως δίνει ζωή στη μουσική χωρίς να καταφεύγει σε τονικές επιτηδεύσεις.
Η δύναμη, η ταχύτητα και η ατάκα είναι εκεί χωρίς να τραβούν την προσοχή από μόνες τους και τελικά καθώς ζεις μαζί του, σε κερδίζει όλο και περισσότερο η διακριτική παρουσία του που είναι πάντα εύστοχη με μουσικά κριτήρια. Αντί, δηλαδή, να «επιτίθεται» με εντυπωσιασμό σε δύο-τρεις τομείς-κράχτες της αναπαραγωγής, επιλέγει να έχει όλες τις πτυχές του ήχου σε υψηλά επίπεδα, αφήνοντας την αξιοζήλευτη ισορροπία του να μιλήσει από μόνη της.
Το R11 απευθύνεται τελικά στον ώριμο ακροατή, που θέλει μεν τον πολύ μεγάλο ήχο για το σαλόνι του αλλά δεν επιθυμεί να «μπλέξει» με εξεζητημένες καταστάσεις, ούτε κυνηγάει χίμαιρες «τελειότητας» με ημερομηνία λήξης. Μια πιστή παρέα με διαχρονική μουσική αξία και ιστορία που πολλοί θα ζήλευαν…
ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ
ΤΥΠΟΣ: ηχεία δαπέδου τριών δρόμων, ανάκλασης χαμηλών
ΜΕΓΑΦΩΝΑ: 4×165 χλστ. γούφερ, 125 χλστ. μιντρέιντζ, 25 χλστ. τουίτερ
ΑΠΟΚΡΙΣΗ: 30-50ΚΗz
ΕΥΑΙΣΘΗΣΙΑ: 90dB/2,83V/m
ΦΙΛΤΡΟ: 400Hz, 2.900Hz phase optimized
ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ: 8Ω (3,2Ω ελάχιστη)
ΙΣΧΥΣ: 15-300W (προτεινόμενη)
ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ (ΥxΒxΠ): 1295x383x310 χλστ.
ΒΑΡΟΣ: 37,7 κιλά
ΣΧΟΛΙΟ
Μεγαλοπρεπές, ξεκούραστο, με μοναδική ηρεμία στη ροή του και υποδειγματική τονικότητα, το πελώριο R11 σε συνδέει με την καρδιά της μουσικής, αφήνοντας το συναίσθημα σε κυρίαρχη θέση. Ένας ιδανικός «αντι-μηχανικός» μετατροπέας με εξαίρετο λόγο τιμής/απόδοσης.
ΤΙΜΗ: 3.998€